Berga Patumaren eremuak

Bergako herrian Patum guneak ezagutzeko ibilbide laburra.

Ibilbidearen xehetasunak Wikilocen:

Powered by Wikiloc

Plens janzkeraren inguruko bideoa:

Ibilbidea.

Berga

Patuma UNESCOk 2008an inskribatua (3.COM) Gizateriaren Kultura Ondare Immaterialaren Zerrenda Adierazgarrian (jatorriz 2005ean aldarrikatua) dagoen jai herrikoia da.

Bartzelonako Berga udalerriko jaiegunik garrantzitsuena da Patum, bost egunez su, animalia mitiko, musika eta dantza festa handi baten eszenatokia, XIV. mendearen erdialdetik ezagutzen dena. Manifestazio herrikoi hau Corpus Christiren inguruan egiten da, prozesioetan desfilatzen zuten garai bateko entremes didaktikoekin jarraituz. Gaur egun, pisu handiagoa eman zaio jaiaren alderdi ludikoari. Tabalaren eta musika herrikoiaren erritmoan dantzatzen duten hainbat pertsonaia dira protagonista. Patumaren izena, hain zuzen ere, Tabal edo danbor handia da, ospakizunen hasiera iragartzen duen irteeraren heraldoa. Hurrengo egunetan, konpartsa ezberdinen iragan, prozesio eta dantzak datoz: Turcs eta cavallets, Nans Nous eta Nans Vells, Guites, Maces eta Gegants. Horrez gain, l 'Aliga dantza sakratua (arranoa) eta Plens taldearen jauzi apoteosikoa, musikaren erritmora jauzi egiten duten eta Bergako plaza nagusia suzko infernu bihurtzen duten su-deabruak. Azkenik, Tirabola izango da, erraldoien eta giteen dantza, Patuma amaitzeko. Patumen zehar, Bergako eta inguruetako biztanleen nortasun kulturala nabarmentzen da, kultur aberastasunagatik, Erdi Aroko kale antzerkiak bere bestiario partikularrarekin jarraitzen duelako eta kide profano zein erlijiosoengatik nabarmentzen den festa baten inguruan biltzen baitira. Horrek guztiak esentzia bakar eta berezi batez hornitzen du Patum.

UNESCOko webean argazki eta informazio gehiago irakurgai. https://ich.unesco.org/es/RL/la-patum-de-berga-00156 

Eta jaiaren web ofizialean ere. https://www.lapatum.cat/

Bergako mendien gibelean ilargia

Berga herrian Suedia Pabilioia dagoen plazan izango dugu ibilbidearen hasiera.

Pabiloiaren aldamenean dagoen eraikina gaur hotela

Pabiloiaren dorrea

Suediako pabiloia Berga udalerriko eraikin bat da, tokiko intereseko kultura-ondasun gisa babestua.

Zurezko kaxa-formako eraikina da, eta fatxadetako planoen jarraitutasuna erdiguneko irekidura karratuek soilik hausten dute. Estalkia zertxobait inklinatuta dago eta metalezko egitura baten gainean bermatuta dago. Ondoan, oso elementu berezi bat du: alboko piramide-formako dorre bat, oinarri triangeluarrekoa, gainean egurrezko hiru zirkulu dituela, bata bestearen gainean jarrita, itsasargi gisa erabiliak. 1275 m2-ko azalera du eta hiru gunetan banatzen dira: eskualdeko artxiboa, kultur zentroa ekitaldi-aretoarekin eta zerbitzu-gunea. Egungo egiturak erdisotoa gehitu du artxiboan leku gehiago izateko.

Peder Clason arkitekto suediarrak diseinatu zuen, neoplastizista estilokoa, eta "Funkis" izeneko dorre handi bat zuen, suedierazko funtzionalismoaren laburdura.

1928an eraiki zuten, Örbyhus herrian (Suedia), eta itsasontziz, piezatan, Bartzelonara eraman zuten, 1929an Bartzelonako Nazioarteko Erakusketarako. Bertan, pabiloirik handienetako bat zen. Jatorrian, erakusketa gune bat zen, herrialde horretako artista eta artisauen zurezko lanak erakusteko pentsatua. Montjuïc-eko zonalde batean zegoen, Bartzelonan.

Nazioarteko Erakusketa amaitu ondoren, Suediak bere pabiloia eman zion Bartzelona Hiriari, gizarte- edo hezkuntza-helburu bati eskainia izateko baldintzarekin. Premia sozialak zituzten neskentzako goi-mendia zen, eta lehiaketarako eskaini zuen. Aipatutako eskola sortzeko asmoz, 17 herri aurkeztu ziren. Bergako hiriak Eskola Kolonia Iraunkorra proiektua aurkeztu zuen, pabiloi hau irabazteko.

Desmuntatu eta Bergara eraman zuten, Pla del Alemanyko kokapen berrian, 1933ko ekainaren 18an Lluis Companysek inauguratu zuen, Kataluniako Generalitateko presidenteak, eta eskola-kolonia iraunkorra izan zen.

Suedia pabiloia edo eraikina

Plazatik irten eta Museora joateko epaitegien aurretik igaroko gara.

Epaitegiak

Bertze eraikin historiko batzuetatik igaroko gara kobenturako bidean

Margarsi eraikina

Casinoa

Aurrerago Bergako Casinora iritsiko gara.

Desnibelean dagoen kale baten izkina batean dago. Hegal batean zinema-areto bat dago, eta bestean kafe-gela bat eta jatetxe bat. Fatxadak harlangaitz-harrizko zokalo bat du, eta goikaldeak, berriz, apaingarri batzuk ditu goiko aldeetan eta irekiduren leiho-ertzak baldosadunak, batzuk adreiluzkoak. Estalkia teila arabiarrekoa da. Solairu bakar batean egituratuta dago, eta elementurik bereizgarriena, beharbada, irekiduren forma da, ilara-hurbilketaz egindako arku zorrotz faltsuak.

1913ko obra da, eta hainbat arkitektok hartu zuten parte. Lehen proiektua Francesc Joan Canal (1902) maisuarena izan zen, ondoren Roc Cot i Cot arkitektoak birmoldatu eta 1913an Ignasi M. Colomer arkitektoak behin betiko amaitu zuena. Eraikina 1940an eraberritu zuten, eta behin betiko 1955ean, zinemara egokitu baitzuten; erreforma horien artean daude egungo harmaila, erakusketa-areto gisa funtzionatzen duen sarrera-sarrera eta balkoiak eta barruko dekorazioa deuseztatu zituzten aretoaren birmoldaketak.

Eta gorago San Francisco komentua eta elizara iritsiko gara. Komentuan Patumaren museoa bisitatzeko beta izango dugularik.

San Frantzisko komentua erakusketa aretoa

Elizaren inguruko informazioa:

Bergako San Frantzisko Berga hiriko fraide frantziskotarren komentu zahar bateko eliza da. Eliza tokiko intereseko kultura-ondasuna da, XIV. mendekoa. 1245ean sortu zen Bergako fraide txikien lehen monasterioa, baina ez zuen arrakasta izan 1330. urtera arte, benetako babesari esker. Lanak 1333an hasi ziren, harresiz kanpoko hiribilduaren harresiaren ondoan. XVII. eta XVIII. mendeetan birmoldatu zuten, eta ate berri bat ireki zioten eraikin-hormari. Ate horrek burualdea baliogabetu zuen, eta barrualdea erretaula barrokoekin apaindu zuten. XIX. mendeko klaustroarekin, eraikina kuartel militar bihurtu zen 1909an komunitatea itzuli zuen arte. Gerra zibilak (1936-1939) eraikina hainbeste kaltetu zuenez, eraitsi egin behar izan zuten. Geroago, egungo eraikina neogotiko oso pobre batean egin zen. Komentuak lanbide-heziketako eskola bihurtu ziren 1969an. 2014an itxi zuten, eta 2015ean Verdaguer 7 pintore taldearen erakusketa-aretoa sortzeko proiektua hasi zen, 2019an inauguratu zena.

Eliza

Sarrera

Erakusketa bisitatzeaz gain, azalpen ugariak jasoko ditugu eta Patumeko pertsonai nagusietariko batzuk, Plensak nola janzten diren ere ikasiko dugu.

Bisita eta tailerraren ostean udal plazarantz bideratuko gara.

Plazan Patumeko ikuskizun nagusiak bildu egiten dira

Azkenik udaletxera iritsiko gara eta ereikinaren bisitaldia ere izango dugu.

Udaletxea

Panoramika udaletik